การปลูกข้าว

ทำนาอย่าเอาแต่ข้าว

       ชาวนาเป็นกระดูกสันหลังของชาติ เป็นคำกล่าวที่คนเราๆได้ยินกันมาตั้งแต่วัยเด็กๆ เดิมการทำนาของชาวนาเป็นการทำนาเพื่อเลี้ยงชีพ  ผืนแผ่นดินอุดมสมบูรณ์มาตั้งแต่ครั้งโบราญกาล ดังคำกล่าวที่ว่า “น้ำมีปลา ในนามีข้าว”

          หลังจากที่ประเทศไทยเริ่มมีแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติเมื่อต้นพุทธศตวรรษที่ 25 การทำนาเริ่มเปลี่ยนแปลงจากวิธีเดิมๆ โดยเน้นการส่งออก เน้นผลผลิตต่อไร่ต้องสูงขึ้น ประเทศไทยเริ่มนำกากน้ำมันมาใช้เพื่อเพิ่มผลผลิต ภายใต้ชื่อ (ปุ๋ยเคมี) มากระตุ้นต้นข้าวในช่วงแรกๆ ได้ผลดี เนื่องจากดินยังอุดมสมบูรณ์ ให้ผลผลิตต่อไร่สูงกว่าเดิม พืชที่ถูกกระตุ้นด้วยปุ๋ยเคมีจะเจริญเติบโตเร็วกว่าปกติ ลำต้นจะอ่อนเนื่องจากการขยายตัวของลำต้นอย่างรวดเร็ว ง่ายต่อการกัดกอนของแมลง เมื่อมีแมลงระบาด ฝรั่งก็ส่งสารเคมีมาให้ชาวนาใช้ ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาปุ๋ยเคมีและยาฆ่าแมลงก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของภาคเกษตรกรมาจนถึงปัจจุบัน

          ผลตามมา ต้นทุนการทำนาสูงขึ้น ผลผลิตต่อไร่สูงขึ้น แต่ชาวนากลับไมมีกำไรยิ่งทำยิ่งจนลง ยิ่งทำยิ่งเป็นหนี้ ยิ่งทำยิ่งสุขภาพทรุดโทรม สภาพแวดล้อมถูกทำลาย กุ้ง หอย ปู ปลา ที่เคยชุกชุมตามหนองน้ำ ตามคูน้ำ ตามทุ่งนากลับหายไป แหล่งอาหารตามธรรมชาติที่เคยชุกชุมให้คนไทยได้รับประทานกลับหายไป เนื่องจากสารเคมีตกค้างในแหล่งน้ำ ชาวนาพาตัวไม่รอดในเศรษฐกิจปัจจุบัน

          ผู้คนละทิ้งไร่นาที่เคยทำ เยาวชนคนหนุ่มสาวไม่อยากกลับคืน และ ใช้ชีวิตอยู่กับผืนนา ยอมไปเป็นลูกจ้างให้กับนายทุนสบายกว่าที่จะมาปลูกข้าวที่ได้แต่คำว่าขาดทุน ในอนาคตหากคนไทยเรายังไม่ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตวิธีคิดและวิธีการที่เป็นอยู่อย่างปัจจุบัน ผืนนาที่เคยเป็นอู่ข้าว อู่น้ำให้กับคนไทยไปเป็นของต่างชาติและคนไทยก็จะมีฐานะแค่ชาวนาที่เป็นลูกจ้างทำนาให้กับต่างชาติ จะเกิดอะไรขึ้นกับประเทศไทย ท่านผู้อ่านคงจะตอบปัญหาเองได้นี่คือที่มาของหลักคิดที่ว่า                 “ทำนาอย่าเอาแต่ข้าว”

          การทำนาอย่าเอาแต่ข้าว ไม่ต้องใช้พื้นที่มากถึง 30-40 ไร่ เพียงพื้นที่เพียง 5 -10 ไร่ก็เหลือเฟือแล้ว รายได้ครอบครัวพอเพียง และ มีเงินเหลือเก็บมากมาย หากท่านไม่เกี่ยวข้องกับอบายมุข ในพื้นที่ 10 ไร่ จะมีความกว้างยาวหลายสัดส่วน แต่ผมขอสมมุติว่า ความยาว 160 เมตร ความกว้าง 100 เมตร ท่านจะต้องขุดคันนาโดยรอบให้กว้าง 3 เมตร จะได้ความยาวคันนาโดยรอบทั้งหมด 520 เมตร โดยขุดให้คูอยู่ด้านใน ความกว้างของคู 2.5 เมตร ลึก 1.5 เมตร จะได้ขอบคันดินขนาดกว้าง 3 เมตร รวมความกว้างของขอบพื้นที่นาทั้งหมดเป็น 5.5 เมตร บนขอบดินท่านจะปลูกไม่ยืนต้นชนิดใดก็ได้ เช่น ขนุน มะม่วงหิมะพาน มะละกอ กล้วย ผมสมมุติว่าให้ท่านปลูกมะพร้าวตาล โดยปลูกระยะห่าง 6 เมตรต่อต้น ก็จะได้ต้นมะพร้าวทั้งหมด 87 ต้นโดยรอบ มะพร้าวตาลหลังจากปีที่ 5 ไปแล้ว จะสร้างรายได้เฉลี่ยต่ำสุดต้นละ 10 บาท ต่อวัน รวมรายได้จากการทำตาลมะพร้าวรายได้ไม่น้อยกว่าวันละ 870 บาทต่อวันหรือ คิดต่อเดือนตกเดือนละ26,100 บาท (วิธีทำตาลมะพร้าวจะนำเสนอในท้ายบท) ในหนึ่งปีจะมีรายได้จากพืชที่ปลูกบนคันดินประมาณ 261,000 บาทต่อปี(คิดเพียง 10 เดือน)                                               

         ในนาท่านจะต้องปลูกข้าวเพื่อตอบสนองผู้บริโภค อาจจะปลูกข้าวเล็บนก ข้าวหอมปทุม ข้าวสังข์หยด ข้าวศรีรักษ์ หรือข้าวพื้นเมืองชนิดใดก็ได้ที่ผู้บริโภคนิยม โดยทำนาเพียงครั้งเดียวต่อปี ใช้ปุ๋ยชีวภาพแห้งหรือ ปุ๋ยชีวภาพน้ำบำรุง ห้ามใช้ปุ๋ยเคมี วิธีทำปุ๋ยเราจะนำเสนอในท้ายบท

         ในพื้นที่ 10 ไร่เมื่อหักคันดินหักคูน้ำแล้วจะเหลือเนื้อที่ทำนาประมาณ 7 ไร่ หากดูแลดีๆ จะได้ปริมาณข้าวไร่ละ 50 ถัง 7 ไร่ก็ได้ 350 ถัง หรือ 3.5 เกวียน ถ้าขายข้าวเปลือกจะได้ประมาณ 6,000 บาท ต่อเกวียน รวมรายได้จากการขายข้าวประมาณ 21,000 บาท หากแปรรูปเป็นข้าวกล้องหรือข้าวซ้อมมือ ก็จะขายได้ในราคากิโลกรัมละ 25 บาทเป็นอย่างน้อย ข้าวเปลือก 1 เกวียน หรือ 1,000  กิโลกรัม จะได้ข้าวสารไม่น้อยกว่า 600 กิโลกรัม ราคากิโลกรัมละ 25 จะขายได้ 15,000 บาทต่อข้าวสาร 600 กิโลกรัม หรือข้าวเปลือก 1,000 กิโลกรัม (หนึ่งเกวียน) ทำนาได้ข้าว 3,5 เกวียน หรือ 35,000 กิโลกรัม แปรรูปเป็นข้าวสารได้ 2,100 กิโลกรัม ขายกิโลกรัมละ 25 บาท จะได้เงินทั้งสิ้น 52,500 บาทต่อปี

          หลังเก็บเกี่ยวข้าวแล้วห้ามเผาซัง ให้ไถกลบหรือไม่ก็เอาไปเป็นอาหารปลา หลังจากเก็บเกี่ยวแล้วท่านจะปลูกข้าวโพดหวาน ปลูกมันเทศ ปลูกมันแกว ปลูกหัวไซเท้า ปลูกแตง อะไรก็แล้วแต่ความสะดวก ความถนัดและความต้องการของตลาด สมมุติว่าปลูกข้าวโพดให้ท่านยกร่องโดยใช้รถไถเดินตาม หรือรถแทรกเตอร์ก็แล้วแต่ การยกร่องเป็นผลดีตอนฝนตกเพราะจะระบายน้ำเร็วกว่า ช่วงแล้วสภาพร่องจะอุ้มน้ำได้ดีกว่าดินราบ การปลูกข้าวโพด 1 ไร่ จะได้ผลผลิตไม่น้อยกว่า 2 ตัน หรือ 2,000 กิโลกรัม พื้นที่ 7 ไร่ จะได้ไม่น้อยกว่า 14 ตัน ราคาปกติตันละ 5,000-6,000 บาท (กรณีฝักใหญ่สมบูรณ์) วิธีปลูกข้าวโพดให้ได้ผลผลิตดีจะ                   

         นำเสนอในการปลูกข้าวโพดในบทต่อไป หากขายราคากิโลกรัมละ 5 บาท จะได้เงิน 70,000 บาท ในพื้นที่ที่ปลูกทั้งหมด 7 ไร่ รวมรายได้จากการขายข้าวสารขายน้ำตาลปี๊บที่ทำจากตาลมะพร้าว และ ข้าวโพดหวาดทั้งหมดก็จะมีรายได้รวม 383,500 บาทต่อปี ในพื้นที่รวม10 ไร่ ถ้ามีพื้นที่ 5 ไร่ ก็หาร 2 ก็จะได้ประมาณ 191750 บาทต่อปี

         ในคูน้ำให้ทำการปล่อยปลากินพืชประเภทปลากระดี่ ปลาสลิด ปลานิล ปลาหมอ ปลาดุก ปลาช่อนไม่ควรปล่อยเพราะจะกินปลาชนิดอื่นๆ นอกจากนั้นปล่อยหอยขม พวกกุ้งฝอย สัตว์น้ำเหล่านี้ไม่ต้องให้อาหารโดยใช้ธรรมชาติพึ่งพิงซึ่งกันและกัน ให้เพาะไรแดงโดยใช้ฟางข้าวเป็นอาหารสัตว์น้ำเหล่านี้จะเป็นแหล่งอาหารที่สำคัญของครอบครัวและเหลือกินก็ขายสร้างรายได้อีกทางหนึ่ง

          มีท่าเพียง 10 ไร่ก็รวยได้ หากท่านนำหลักคิดนี้ไปใช้ ท่านจะตาลุกวาวเมื่ออ่านตอนนี้จบ และคงคิดได้แล้วว่าต่อไปนี้เราจะไม่จนอีกแล้ว ทำได้ผลแล้วมีเงินทอง ก็ขอให้คิดถึงเจ้าของหลักคิดบ้างนะ มีเงินมีทองแล้วถ้ายังยุ่งกับอบายมุขก็ไม่แน่ความล่มจมก็อาจจะมาหา ท่านอีกครั้งหนึ่งก็ได้นะครับ

ต่อในบท วิธีการปลูกข้าวโพดหวาน

          ข้าวโพด เป็นพืชที่ปลูกได้ในทุกพื้นที่ของประเทศไทย ข้าวโพดเป็นพืชที่ต้องการน้ำมาก ก่อนจะทำการปลูกเกษตรกรต้องคำนึง ถึงแหล่งน้ำ คำนึงถึงฤดูกาลที่ฝนแล้ง เพื่อไม่ให้กระทบต่อผลผลิตข้าวโพด ฝนตกหนักน้ำท่วมก็กระทบต่อข้าวโพดเช่นกัน

         การปลูกข้าวโพดในพื้นที่นาข้าว เกษตรกรควรขุดคันนาโดยรอบให้สูงประมาณ 1 เมตร เอาไว้ด้านใน น้ำในคูใช้สูบรดต้นข้าวโพดช่วงฝนทิ้งช่วง หากฝนตกหนักก็สูบน้ำในคูออก ป้องกันน้ำท่วม

         การปลูกข้าวโพดในนาข้าวหรือบนร่อง เกษตรกรจะต้องปรับปรุงดินด้วยปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก และน้ำหมักชีวภาพ ทำการไถพรวนดิน 2 ครั้งยกร่องให้สูงประมาณ 1 ฟุต จะช่วยระบานน้ำได้ดีในช่วงฝนตกหนัก ในช่วงแล้งก็สูบน้ำปล่อยไปตามร่อง การปลูกข้าวโพดหวานไม่ต้องเพาะต้นกล้า โดยให้ปลูกโดยการหยอดเมล็ดหลุมละ 2-3 เมล็ด เมื่อข้าวโพดเติบโตได้ประมาณ 1 คืบ ให้ถอนทิ้งให้เหลือหลุมละ 2 ต้น ระยะความห่างระหว่างต้นประมาณ 50 เซนติเมตร ระหว่างแถว 1 เมตร พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกได้ 3,200 ขุม หากมีการให้ปุ๋ยทุกๆ 30 วัน และเสริมด้วยปุ๋ยน้ำทุกๆ 7 วัน พื้นที่ 1 ไร่ จะได้ผลผลิตไม่น้อยกว่า 2,500 กิโลกรัม ราคาขายโดยทั่วไปไม่น้อยกว่าราคากิโลกรัมละ 6 บาท หากเป็นข้าวโพดฝักใหญ่ สมบูรณ์ เมล็ดเต็มฝักก็จะมีรายได้ไม่น้อยกว่าไร่ละ 1,500 บาท โดยใช้ระยะเวลา 90 วัน

          เกษตรกรไม่ควรปลูกพร้อมกันหลายๆ ไร่ แต่ควรทยอยปลูกวันละประมาณครึ่งไร่ ตอนเก็บเกี่ยวจะได้ทยอยเก็บเกี่ยววันละครึ่งไร่ ซึ่งก็จะมีรายได้ทุกวันวันละ 7,500 บาท หลังเก็บเกี่ยวข้าวโพดแล้วไม่ควรปลูกซ้ำทันที เกษตรกรควรพักดินด้วยการปลูกพืชตระกูลถั่ว แล้วไถกลบพร้อมด้วยเติมปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก จะทำให้ดินสมบูรณ์ตลอดไปเป็นระยะเวลาหนึ่งปี สามารถปลูกต่อได้ถึง 3 รอบ คิดเป็นเงินแล้วจะมีรายได้ไร่ละ 45,000 บาท ต่อไร่ ต่อปี การบริโภคข้าวโพดเป็นที่นิยมกันอย่างกว้างขว้างในปัจจุบัน อาชีพต้มข้าวโพดขาดเป็นอาชีพสร้างความสำเร็จให้กับผู้ประกอบการมามากต่อมากข้าวโพดนอกจากแปรรูปเป็นข้าวโพดต้มแล้ว       

          ยังมีเมล็ดข้าวโพดคลุกเกลือ เมล็ดข้าวโพดอบเนย น้ำนมข้าวโพด ข้าวโพดคั่ว (ข้าวโพดคั่วจะใช้ข้าวโพดอีกสายพันธุ์หนึ่ง) ในบางจังหวัดมีการขายข้าวโพดริมทาง โดยขายข้าวโพดฝักสด ข้าวโพดต้ม เมล็ดข้าโพดคลุกเกลือ ข้าวโพดอบเนย และน้ำนมข้าวโพด สร้างรายได้เป็นวันละเกือบหมื่นบาท ตลาดริมทางเป็นตลาดใหญ่ที่มีผู้คนสัญจรไปมามากมายในแต่ละวัน

          หากมีการขึ้นป้ายบอกล่วงหน้าก่อนถึงประมาณ 2 กิโลเมตร ว่ามีข้าวโพดต้มจำหน่าย รับรองว่าขายดีเหมือนเทน้ำเทท่า จ้าวโพดต้มควรเป็นข้าวโพดที่เพิ่มเก็บเกี่ยวมาไม่เกิน 10 ชั่วโมง รสชาติจะหอมหวาน หากขายไม่หมดก็แปรรูปเป็นข้าวโพดคลุกเกลือ ข้าวโพดอบเนย และน้ำนมข้าวโพดต่อไป

ดาวโหลดเอกสารเพื่อดูวิธีการทำนาอย่าเอาแต่ข้าว

อ้างอิงที่มาจาก หนังสือ ชี้ช่องทางการทำกิน  โดยอาจารย์   สมพล    รักหวาน

ผู้พิมพ์  นาย อนุสรณ์  ชลเกษม

Posted in: การปลูกข้าว